Felipe Diaz danst Basilio in DonQ
DE GROOTSTE UITDAGING
Felipe Diaz dacht erover te stoppen en in plaats daarvan gooide Het Nationaal Ballet hem de grootste uitdaging van zijn dansleven voor de voeten: in september danst hij Basilio in Don Quichote. Het leven van Felipe raast door een stroomversnelling. Nog niet zo lang geleden werd hij vader van een mooie zoon, het balletmeesterschap lokt en ook nog zo’n rol. Tijd voor een portret van Felipe Diaz.
Felipe danst al sinds 1998 bij Het Nationaal Ballet. Geboren in Bogota, Columbia, waar zijn ouders een balletschool hadden. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en vanaf zijn 14e woont hij in USA, waar hij de San Francisco Ballet School doorliep en danste bij het San Francisco balletgezelschap. En dat verklaart het onberispelijke Engels met het zachte Amerikaanse accent. Bij Het Nationaal Ballet is hij sinds 2003 2e solist. En wie kent hem niet als het watervlugge goudhaantje uit Hans van Manen’s Solo? Nu dus Basilio. Een rol die vraagt om humor, vrolijkheid en levendigheid. Op het podiumlijf van Felipe geschreven. Maar dat ging zeker niet allemaal vanzelf.
Grote verrassing
“Op het punt in mijn carriere waar ik nu sta, ik ben 36, krijg je geen
grote rollen meer, hoofdrollen. Het was een grote verrassing, het is een
droomrol voor een danser. Het gaf me een boel motivatie en zelfvertrouwen.
Het werken aan de rol is ook fantastisch. Met Rachel Beaujean en Maia
(Makhateli) als partner. Sinds Giselle (februari 2008, yp) heb ik geworsteld
met een blessure en het duurde lang voor ik weer terug was. Dat was geen
gemakkelijke tijd.
Het gerucht dat ik wilde stoppen was waar. Het was toen een goede
beslissing, maar ik heb nu besloten om het nog maar even niet te doen. En
dat is net zo goed de goede beslissing. Ik hou ervan om op he t podium te
staan en om zoveel mogelijk te presteren. Daar geniet ik enorm van. En ja,
ik geloof ook dat je als je ouder wordt een karakter meer diepte kunt
geven, je hebt meer ervaring en weet beter wat belangrijk is, je hebt gewoon
meer te vertellen. Je voelt je ook meer ontspannen op het toneel. Sterker
nog: je voelt echt wat je doet, waar je mee bezig bent. Als je jong bent,
ben je je veel meer van jezelf bewust. Nu ik ouder ben, ben ik minder
verlegen en durf ook meer te acteren. Dat is een extra dimensie die je kunt
geven”.
Vaderschap
Met geliefde, vrouw, danspartner Marisa Lopez kreeg Felipe in oktober 2009
een zoon: Gabriel Francisco. “Mijn leven als vader? Het is veel moeilijker
dan ik me ooit had voorgesteld en het is ook veel verbluffender dan ik ooit
had gedacht. De eerste drie maanden waren heel moeilijk, maar nu… ik kan me
zelfs niet meer herinneren hoe het was toen hij er niet was. Ik ben altijd
heel kritisch op mezelf geweest, ook erg in beslag genomen door mijn werk.
Zowel fysiek als mentaal was werk het enige en het belangrijkste in mijn
leven. Maar Gabriel heeft daar verandering in gebracht, heeft het in een
ander perspectief gezet, minder belastend gemaakt op een bepaalde manier.
Oja, en twee dansers en een baby is niet eenvoudig.”
Eerst of tweede?
Wat brengt de toekomst? Meer rollen als Basilio? Een laatbloeiende 1e
solist? “Ik ben nu heel lang tweede solist. Het is waarschijnlijk een
artistieke keuze maar het heeft ook te maken met geluk hebben en het juiste
moment. Die zaken vielen blijkbaar steeds niet samen. Dat is heel lang heel
moeilijk geweest om te accepteren. Toen ik er als jongetje van droomde om
danser te worden, droomde ik natuurlijk de dromen van een eerste solist. En
die laatste stap bereikte ik maar niet. Dat maakte dat ik heel lang ook niet
trots kon zijn op wat ik wél had bereikt. Ik was hard voor mezelf dat kan ik
nu gerust zeggen. Kort samengevat, heb ik mezelf aangepakt en ging weer
genieten, al raak je het gevoel nooit helemaal kwijt. Nu kan ik gelukkig
zeggen dat ik trots ben op de rollen die ik heb gedanst. Ik heb dat ook goed
gedaan. Ik vond het fijn om te reizen, ik heb in prachtige theaters op het
podium gestaan, ik heb 10 jaar in Amerika gedanst en 12 jaar hier. Ik ben
trots op wat ik heb gedaan. En echt, dat is een hele overwinning dat ik dit
zo makkelijk kan zeggen. “
Basis of balletmeester?
Is er leven na het dansen van Basilio? Of houdt het dan abrupt op? Na
Don Q ga ik nog een keer Solo doen en iets in Sleeping Beauty. Ik praat veel
met Ted (Brandsen) over de toekomst. Lesgeven, instuderen van dans. Op dit
moment zit ik in een overgangsperiode. Word ik balletmeester? Ik hou ervan
om te doceren, ik hou ervan om mensen te helpen. Ik heb begrip en ben
ondersteunend. Dat helpt allemaal wel. Ik had het geluk om een goede
opleiding te mogen genieten van goede docenten. Zelf heb ik een goed oog
voor beweging, coördinatie en musicaliteit. Bovendien hadden mijn ouders een
balletschool en daar gaf ik ook les als ik bij ze op bezoek was. Als we in
de vakantietijd minder of geen lessen hebben, dan verzorg ik ook wel eens
lessen voor de dansers die dat willen. Een tijd niet dansen is niet
verstandig. Het ontbreekt me op dit vlak niet aan ervaring. Maar nee, een
echte school voor balletmeesters is er niet, er is geen vakopleiding. Je
leert het beetje bij beetje in de praktijk. Je assisteert de balletmeester
en dan later krijg je misschien kleine stukken die je zelfstandig mag doen.”
Pianissimo
En dan… hoe gaat het dan met je passie als je hoofd nog wel wil dansen,
maar je lichaam het niet meer bij kan benen? Wat dan? Ineens lichten de ogen
van Felipe op.
“Mijn moeder stuurde me toen ik 6 of 7 was op pianoles. Na drie weken had ik
er genoeg van en zei ik haar dat ik wilde stoppen. En dat vond ze goed.
Later vond ik dat ze toch echt een strengere ouder had moeten zijn die me
had gedwongen tot pianolessen. Toen ik ouder werd vond ik het namelijk erg
jammer dat ik niet piano kon spelen en ik heb het mijn moeder ook erg vaak
verweten. Ik wilde ontzettend graag piano kunnen spelen. Ik heb mezelf
jarenlang voorgehouden dat ik pianolessen zou nemen zodra ik zou stoppen
met dansen. Je kent dat wel… als ik stop met dansen, dan... Maar drie jaar
geleden om deze tijd heb ik een knoop doorgehakt. Ik heb een digitale piano
gekocht en ben lessen gaan nemen. Koptelefoon op en niemand behalve ikzelf
hoort het. En natuurlijk ben ik met die piano net zo fanatiek als met
dans. Ik oefende als een gek en zette me zelf op een strak oefenschema. Het
leuke was wel dat die uren die ik er in stopte, er aan de andere kant ook
weer uitkwamen: ik hoorde echt verbetering. Het loonde. Dat vond ik zeer
bemoedigend. Nee, die piano is iets wat ik Heel Erg Leuk vind. Ik hou
trouwens erg van het spelen van droevige stukken. De Raindrop Sonate
bijvoorbeeld (Prelude No. 15 in D-flat van Chopin). Of de Mondschein Sonate
van Beethoven. Prachtig… Improviseren lukt me nog niet, ik heb niet
voldoende kennis van akkoorden. Komt nog wel. De piano is echt een
schitterend onderdeel van mijn leven. “
Maar voordat Felipe een tweede carričre als balletmeester en niet te vergeten concertpianist van droevige stukken ingaat, zullen wij nog van hem kunnen genieten in zijn vertolking van Basil. Gelukkig maar.
[Noot: helaas raakte Felipe tijdens de repetities opnieuw geblesseerd, zodat hij de rol van Basilio niet heeft kunnen dansen. yp]
© Yvonne Philippa
juni 2010